Nieodwracalne to portrety byłych więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych. To także zapis spotkań twarzą w twarz z ich przeżyciami, przemyśleniami i uczuciami. Na wystawę składają się fotografie, tekst i ilustracje dźwiękowe.
Od 2009 roku Agnieszka i Maciek Nabrdalikowie odwiedzili kilkudziesięciu więźniów na całym świecie ? osoby różnych narodowości i wyznań, niekiedy o skra-nie odmiennych poglądach. W poszukiwaniu bohaterów przejechali 80 000 tysięcy kilometrów, zarejestrowali blisko sto godzin nagrań. We wrześniu 2013 roku wydali wyjątkowy album fotograficzny, który stał się podsumowaniem tych spotkań.
Bohaterowie serii portretów Nieodwracalne powtarzają, że można było zapomnieć swoje nazwisko, ale nie numer, który dawał nową, odartą z duchowości tożsamość ?podczłowieka?. Styl portretowania byłych więźniów jest zaprzeczeniem bezosobowych nazistowskich statystyk. Uderzająca bezimienność ofiar, liczby przewijające się w historycznych raportach i ciąge spory o to, ilu naprawdę zginęło, odebrały więźniom indywidualność. Ten cykl ma przywracać twarze i pokazywać choćby skrawek tego, co udało się ocalić mimo wszechobecnego obozowego okrucieństwa i upodlenia.
Zdjęcia powstawały w domach bohaterów, w intymnych warunkach podczas rozmów, gdy fotografowani pod wpływem silnych emocji wywołanych przez wspomnienia zatapiali się w rzeczywistości obozowej. Patrząc na nich można odnieść wrażenie, że znowu
tam są.
Dla autorów cenniejsze od obozowych opowieści są przemyślenia, odczucia, współczesne rozumienie tego, co się wydarzyło. Jak podkreślają bohaterowie projektu ? więźniem zostaje się do końca życia. Nie chodzi jedynie o syndromy obozowe, koszmary, tatuaże, obsesyjny lęk przed głodem, czasem niegasnącą nienawiść, choć nie sposób od nich uciec. Mądrość i postawy, które autorzy mieli okazję poznać, są specyficzne, bo dotyczą naszej ogólnoludzkiej kondycji, dotykają czegoś rdzennego, co jest w każ-dym z nas, ale uśpione spokojnym, wygodnym życiem wcale nie musi się odezwać.
Celem tego projektu jest dzielenie się tą nienachalną, wyciszoną mądrością.
Wernisaż wystawy: 23 października 2015 r., godz. 18 00.
..............................
